20 september 2025 t/m 25 januari 2026
In Jolanda Meulendijks’ solo-expositie omADEM staat het belang van waar we vandaan komen centraal. Meulendijks groeide op in Vlierden, in een gezin waar handenarbeid heel gewoon was. Daar werd de basis voor haar kunstenaarschap gelegd. Op haar 19e vertrekt ze uit het Peeldorp. Voor omADEM keert ze terug naar haar geboortegrond.
Terug naar de jaren dat ze liever niet dan wel aanwezig was, in haar eigen wereld vertoefde en de omgeving van een afstand observeerde. Dat laat z’n sporen na in haar werk: “mijn verlangen naar distantie staat in voortdurende spanning met mijn behoefte tot verbinding. Dat contrast komt in mijn werk tot uitdrukking. Het gaat over ruimte, over afstand overbruggen, over samen en alleen.” In De Wieger zijn nieuwe en recente installaties te zien die thema’s verbeelden als weggaan en terugkeren, stilte en beweging, en de wisselwerking tussen materialen en de handen die het materiaal bewerken.
Geboortegrond zit in het DNA, in de vezels en in de herinneringen van het lichaam. Zo is het DNA van Zuidoost-Brabanders verweven met de Peel. Het veen werd vroeger gewonnen met de hand. De zware, ingeklonken aarde en de zware arbeid die er werd verricht, geven haar herinneringen ook zwaarte mee. In contrast focust Meulendijks in haar werk meestal op de grote verbindingen en op connecties tussen lichamen in het heelal. Haar nieuwste werk, Turf, speciaal voor omADEM gemaakt, gaat juist over het kleine stukje aarde waar ze opgroeide. Beide werelden en het punt waarop ze samenvloeien komen in de tentoonstelling aan bod. Het is als balanceren tussen de aardse bonken en de scherven uit het heelal.
Zwart veen en blauw zwerk
De titel omADEM ontleende Meulendijks aan een foto van de Brabantse fotograaf Martien Coppens (1908-1986), waarin ‘een turver een stoek turf omvademt’. De arbeider spreidt zijn armen en omvat een hele berg gestoken turf. Van de inspanning knijpt hij zijn ogen samen. Het woord omvademen betekent zoveel als het omvatten van iets met uitgestrekte armen, maar ook het geestelijk omvatten van een groots idee. Tegelijkertijd zit in de titel het woord ‘adem’. In deze begrippen schuilt de poging van Meulendijks om heden, verleden en toekomst te verbinden, te omvatten, ofwel te omademen. ‘omADEM,’ als een poging om zacht te landen in het land van de Peel, met zijn zwarte veen en blauwe zwerk.
Over de kunstenaar
Jolanda Meulendijks (1963) studeerde tekenen en kunstgeschiedenis in Amersfoort en bleef in die stad wonen en werken als beeldend kunstenaar. Ze maakt sculpturen en installaties, vaak ook specifiek voor een ruimte. Haar materiaalgebruik is divers en verraadt een arbeidsintensief maakproces; gevonden golfkarton, pure pigmenten, met de hand gedreven koper, en recent ook collages. In haar werk creëert ze graag een illusie van zweven, en probeert ze een ander perspectief te geven, in het besef dat alles met alles samenhangt: de grond onder onze voeten en de wereld boven ons en om ons heen. Ze exposeert in meerdere musea en galeries in Nederland; als artist in residence verbleef ze regelmatig in Berlijn. In Duitsland was haar werk onlangs in Oldenburg en Aken te zien. Bij de tentoonstelling is een nieuw boek van Meulendijks te koop, getiteld Swing, met werken van de afgelopen tien jaar.
Café De Wieger met Jolanda Meulendijks
Op donderdagavond 13 november opent De Wieger haar deuren voor een nieuwe editie van Café De Wieger. In een persoonlijke setting vertelt Jolanda Meulendijks over haar drijfveren, het gebruik van materialen als koper en pigmenten en de verhalen achter haar tentoonstelling omADEM. Er is ruimte voor interactie: vragen stellen, meepraten en reflecteren. Lees meer >
Deze tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds