Zelfportretten, stilte en stem in Silent Scream

15 februari t/m 31 mei 2026

De internationaal bekroonde multimediakunstenaar HJIMvanGASTEREN exposeert vanaf 15 februari 2026 in De Ateliers van Museum De Wieger. Het tentoongestelde werk bestaat uit twee delen: haar zelfportretten, al decennialang een vast onderdeel binnen haar oeuvre, en Silent Scream, een indringend project waarin zij aandacht vraagt voor de impact van seksueel misbruik. Aan de hand van foto’s, tekst en interviews portretteert Van Gasteren slachtoffers, daders, familieleden en deskundigen.

Met projecten als Vrouwenpalet en Women’s Lib Army stond de positie van de vrouw al eerder centraal in De Wieger. Silent Scream licht een belangrijk onderdeel hiervan uit. Maar al te vaak blijft seksueel geweld onbesproken, terwijl het juist onze volle aandacht nodig heeft. Bijna een kwart van de vrouwen en één op de 20 mannen tussen de 18 en 80 jaar heeft wel eens seksueel geweld meegemaakt. Silent Scream geeft hen een stem. Bij de tentoonstelling is een gelijknamig boek verkrijgbaar en wordt diverse malen de gelegenheid geboden met de kunstenaar in gesprek te gaan.

Zelfportretten
In het Groot Atelier is een selectie van de zelfportretten van HJIMvanGASTEREN te zien. Al jaren wendt zij haar (naakte) lichaam en identiteit aan om te reflecteren op thema’s als gender, vrijheid, religie en gelijkwaardigheid. In haar portretten doorbreekt ze clichés en zoekt ze grenzen op. Zelf zegt ze over haar portretten: “door de globalisering worden we van alle kanten blootgesteld aan mensen met kwade bedoelingen. Tegelijk verspreiden goedheid en vriendelijkheid zich als nooit tevoren. Voor mij staat de kwetsbaarheid van de mens voor de ultieme vorm van goedheid. Ieder zelfportret dat ik maak, is een vorm van onderzoek om de contouren van deze innerlijke kwetsbaarheid te ontdekken. Zo kan ik via fotografie mijn vertrouwen in de mensheid herontdekken en aanwakkeren.”

Silent Scream: kunst tegen seksueel geweld
HJIMvanGasteren begon aan Silent Scream door de onmacht die ze voelde na de verkrachting van haar dochter. Met het project geeft ze inzicht, doorbreekt taboes en brengt een noodzakelijke dialoog op gang. Veel slachtoffers portretteerde ze op de plek waar het misbruik plaatsvond. Dat resulteerde in indringende foto’s met een onmiskenbare boodschap. Op de ‘na-foto’s’ is te zien wat erkenning en zichtbaarheid kunnen betekenen voor het herstelproces. Recente gebeurtenissen, waaronder het overlijden van de 17-jarige Lisa, maken duidelijk dat seksueel misbruik een onderwerp is waar continu aandacht voor moet zijn en waarover we in gesprek moeten blijven. Met Silent Scream nodigt Van Gasteren de bezoeker hiertoe uit. Mariëtte Hamer, regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld over Silent Scream: “een maatschappelijk gesprek in gang zetten kan en wil ik niet alleen. Daarvoor zijn heel veel partners nodig. Een van die partners is Henriëtte van Gasteren.”

Activiteiten en Internationale Vrouwendag
Bij Silent Scream staan verschillende activiteiten gepland, onder meer rond Internationale Vrouwendag (8 maart). Het landelijke thema is in 2026 #NietMijnRecht: een oproep om stil te staan bij de rechten van vrouwen die wereldwijd onder druk staan. Silent Scream vormt het uitgangspunt voor gesprekken, lezingen en ontmoetingen. HJIMvanGASTEREN komt meerdere malen naar De Wieger om haar verhaal te vertellen en met bezoekers in gesprek gaan. Wie wil, kan zich met het boek Silent Scream verder verdiepen. 65 aangrijpende portretten en diepgaande interviews tonen de realiteit van seksueel geweld, vertelt vanuit slachtoffers, plegers, familieleden en deskundigen. Bij de tentoonstelling, die al op meerdere plekken in het land te zien was, is ook een programma voor leerlingen van het VO en MBO beschikbaar.

Over de kunstenaar

HJIMvanGASTEREN (Sevenum, 1964), eerder bekend als Lilith, is multimedia kunstenaar en schrijver. Enkele terugkerende thema's in haar werk zijn identiteit, vrouwelijke archetypen, genderbending, vrijheid en gelijkheid. In haar werk doorbreekt zij conventies en stelt voortdurend maatschappelijke vragen aan de orde. Bij Pulchri Studio exposeerde zij als een van de tien meest toonaangevende Limburgse kunstenaars samen met onder andere Ted Noten, Charles Eyck en Lei Molin. Met projecten als Silent Scream gebruikt zij kunst als instrument voor verandering. Ze toont niet alleen haar werk, maar wil er mee verbinden en taboes doorbreken.

*© Alle afbeeldingen; copyright HJIMvanGASTEREN