De toeschouwer met andere ogen naar de wereld laten kijken, dat was het doel van de grenzeloos creatieve kunstenaar Gerrit van Bakel (1943 – 1984). Vanaf 26 november is zijn werk in samenhang met dat van tijdgenoten als Jan van Munster, André Volten en Bob Bonies te zien in Museum De Wieger. Tegelijk is in de Ateliers het videowerk van Michiel van Bakel (1966) te zien. Hoewel het werk van vader en zoon heel anders is qua medium en sfeer, delen de kunstenaars een liefde voor de natuur. Dat feit wordt benadrukt in een zaal waarin werk over de Brabantse Peel van beide kunstenaars samenkomt.

DROMEN IN REALITEIT. GERRIT VAN BAKEL EN TIJDGENOTEN
Het uitgangspunt voor de tentoonstelling Dromen in realiteit wordt gevormd door werken uit Gerrit van Bakels ‘machine periode’; de jaren 1974 – 1984, waarin hij mechanische objecten of ‘dingen’ maakte, zoals hij zijn werken zelf noemde. In deze periode ontwikkelde hij zich van industrieel vormgever tot een kunstenaar met een grenzeloze visie, die op ingenieuze wijze mens, techniek en natuur combineerde. Hoewel zijn uitgangspunt vaak de Peel was, reikten zijn dromen veel verder: “Natuurlijk wil ik het heelal herontwerpen, maar dat kan ik niet.” Van Bakel liet zijn liefde voor het Peelgebied spreken door het in het middelpunt van het universum te plaatsen. Dat kwam in verschillende kunstwerken – straks te zien in De Wieger – naar voren.

EEN UNIEK OEUVRE IN DE TIJD GEPLAATST
Het oeuvre van Van Bakel is zowel conceptueel als concreet, filosofisch en praktisch. Juist omdat de kunstenaar zo op zichzelf staat, is het interessant om zijn werk in de tijd te plaatsen en te bezien naast dat van tijdgenoten die zich in een heel andere richting ontwikkelden, maar zich even sterk individueel uitdrukten. Zo is naast Van Bakel werk te zien van onder meer Ad Dekkers, Jan Schoonhoven, Jan Henderikse, Jan van Munster en André Volten. Op die manier komt naar voren hoe roerig de naoorlogse decennia waren en is te zien welke unieke positie Van Bakel hierbinnen inneemt.

Gastcurator van deze tentoonstelling is Piet Augustijn, oud-conservator van het Gorcums Museum.

Naast objecten en schetsboeken van Gerrit van Bakel (1943-1984) is werk te zien van Woody van Amen (1936), Frans (1942-2015) en Marja (1941) de Boer-Lichtveld, Bob Bonies (1937), Johan Claassen (1943-2023), Ad Dekkers (1938-1974), Kees Franse (1924-1982), Klaas Gubbels (1934), Jan Henderikse (1937), Johan Lennarts (1932-1991), Jan van Munster (1938), Cornelius Rogge (1932-2023), Jan Schoonhoven (1914-1994) en André Volten (1925-2002).

OBJECTIEF LANDSCHAP. VAN UTOPIA TOT PEEL: MICHIEL VAN BAKEL
In de tentoonstelling Objectief Landschap. Van Utopia tot Peel neemt Michiel van Bakel de toeschouwer mee op een tijdreis door landschappen en media die hem in de afgelopen jaren gefascineerd hebben en dat nog steeds doen. Van Bakel legt zijn leefomgeving vast op een onconventionele manier. Niet snel met een telefooncamera, maar met zelfgebouwde camera’s, lenzen en cameraopstellingen waarmee hij vertraging, verstilling en verdieping bewerkstelligt en kiest voor een ander perspectief. Zelfs dertig perspectieven tegelijk als het moet, zoals in het videowerk Equestrian (2003) waarin dertig simultane perspectieven een politieagente te paard laten dansen en uiteindelijk laten verstillen.

BOGWATERS
Michiel van Bakels werkwijze is technisch en experimenteel. Dat blijkt onder meer uit het samenwerkingsproject met Glasmuseum Leerdam waarin hij glazen bollen, lenzen en camerahuizen liet blazen die hij inzette om ‘Blauwdruk van een stad’ te maken, een serie afdrukken waarop alleen gebouwen en bomen te zien zijn. Het levert wonderlijk verstilde beelden op die de blik van de beschouwer uitdagen.
Speciaal voor de tentoonstelling in De Wieger bewerkte Michiel van Bakel de film ‘Bogwaters’, over het Peellandschap en de Helenavaart, naar een interactieve installatie waarin bezoekers het tijdsverloop van de beelden in eigen hand kunnen nemen. Van enorme versnelling tot totale verstilling.

DE PEEL ALS GEMEENSCHAPPELIJKE DELER
‘Bogwaters’ is te zien samen met werk van Gerrit van Bakel waarin ook de nadruk ligt op de schoonheid van het unieke natuurgebied de Peel. Voor het eerst wordt het werk van beide kunstenaars in deze landschappelijke context samen getoond. In veel van zijn werken nam Gerrit van Bakel de Peel als middelpunt. Hij had een diepgeworteld gevoel van bezorgdheid over onze planeet en in het bijzonder het Peelgebied waar hij woonde. Veertig jaar geleden al vertelde hij ons wat nu nog altijd actueel is: laten we op een andere manier met de wereld omgaan, voordat het te laat is. Ook Michiel van Bakel zet ons met zijn dromerige en vervreemdende beelden aan tot nadenken over onze omgeving en de natuur.

De tentoonstellingen zijn tot stand gekomen met steun van het Mondriaan Fonds, het Cultuurfonds Noord-Brabant, de gemeente Deurne en de Vrienden van De Wieger.